Podstawy fotografii, który każdy nauczyciel powinien znać

Co to jest przysłona w fotografii? – Lepsza Fotka

Początkujący fotografowie są często onieśmieleni pojęciem trójkąta ekspozycji i myślą, że ominęła ich lekcja geometrii. Jednak 3 składniki tego trójkąta czy przysłona, ISO i czas otwarcia migawki — są kluczowe przy poznawaniu techniki i kompozycji obrazu. Przysłona to po prostu wielkość otworu w obiektywie, a poznanie jej działania pomoże ci stworzyć głębię i światło potrzebne do uzyskania pięknych zdjęć.

Co to jest przysłona w fotografii?

Przysłona to otwór w diafragmie obiektywu, przez który przechodzi światło. Jest ona wyrażana w stopniach f i jest zazwyczaj zapisywana w postaci liczb takich jak 1.4, 2, 2.8, 4, 5.6, 8, 11 i 16.

Przysłona może być zdefiniowana jako otwór w obiektywie, przez który przechodzi światło, aby dostać się do aparatu. Pojęcie to jest łatwe do zrozumienia, jeśli pomyślimy o tym, jak działają nasze oczy. Gdy przechodzimy między jasnym a ciemnym otoczeniem, tęczówka w naszym oku rozszerza się lub kurczy, kontrolując wielkość źrenicy.

Do czego służy zmiana przysłony?

Zmiana otworu przysłony zmienia ilość światła, które przechodzi przez matrycę aparatu. Im szerszy otwór przysłony, tym więcej światła dociera do matrycy, a tym samym obraz jest jaśniejszy. Zmiana przysłony zmienia również głębię ostrości — tzn. jak bardzo rozmyte jest tło i jak duża część obiektu jest ostra.

Czy lepiej jest mieć wyższą, czy niższą przysłonę?

To naprawdę zależy od warunków i od tego, czego oczekujesz od swojego zdjęcia. Jeśli fotografujesz przy słabym oświetleniu, prawdopodobnie będziesz chciał zastosować szerszy otwór przysłony, czyli niższą liczbę f. Jeśli fotografujesz krajobraz i chcesz, aby wszystko było ostre, najlepszy będzie węższy otwór przysłony wyższa liczba przysłony.

Jaka jest najlepsza przysłona do fotografii portretowej?

Podczas fotografowania portretów zazwyczaj chcemy uzyskać ładny podział pomiędzy obiektem a tłem. Innymi słowy, chcesz, aby obiekt był wyraźny, a tło rozmyte. Aby uzyskać taki efekt, potrzebny jest szeroki otwór przysłony na przykład gdzieś pomiędzy f/1,8 a f/5,6.

Jak mierzy się i zmienia przysłonę?

W fotografii wielkość przysłony jest mierzona przy użyciu czegoś, co nazywa się skalą f-stop. Na aparacie cyfrowym zobaczysz 'f/’, a po nim liczbę. Liczba f oznacza, jak szeroki lub wąski jest otwór przysłony. Wielkość otworu przysłony wpływa na ekspozycję i głębię ostrości końcowego obrazu.

Przeczytaj też:Jak zrobić czarne tło bez żadnego tła w ogóle za pomocą aparatu!

Przysłona i f-stopnie.

Przysłona jest mierzona w stopniach przysłony, zwanych też liczbami f. Na przykład: f/2,8, f/4, f/5,6, f/8, f/22 itd. Każdy pełny stopień odpowiada zmniejszeniu o połowę rozmiaru przysłony. Zatem przejście z f/2,8 na f/4 oznacza zmniejszenie przysłony o połowę. Z kolei przejście z f/4 na f/5,6 oznacza ponowne zmniejszenie przysłony o połowę.

Oczywiście, aby podwoić wielkość przysłony, wystarczy postąpić w odwrotnym kierunku: z f/5,6 na f/4 i z f/4 na f/2,8. Zatem f/2,8 to znacznie większy otwór przysłony niż f/22. A f/11 to znacznie mniejszy otwór przysłony niż f/4.

Czy to ma sens? Na początku może to być mylące, zwłaszcza że duże otwory przysłony odpowiadają mniejszym wartościom przysłony i na odwrót. Ale trzymaj się tego, a stanie się to drugą naturą.

Jak ustawić przysłonę w aparacie?

Przysłona kontroluje zarówno głębię ostrości jak i ekspozycję poszerzenie przysłony w celu rozmycia tła spowoduje również rozjaśnienie zdjęcia. Zaawansowani fotografowie używają czasu otwarcia migawki i ISO, aby zrównoważyć ekspozycję, ale istnieje sposób, aby kontrolować przysłonę i nadal prawidłowo naświetlać zdjęcie, nawet jeśli nie masz pojęcia, co to jest ISO i czas otwarcia migawki.

Tryb priorytetu przysłony jest półautomatycznym ustawieniem aparatu, które pozwala użytkownikom kontrolować przysłonę, podczas gdy reszta ustawień ekspozycji jest dobierana automatycznie. W większości aparatów, tryb priorytetu przysłony jest dostępny przez A na pokrętle trybu pracy — użytkownicy aparatów canon i pentax znajdą go pod AV.

W trybie priorytetu przysłony można ustawić tylko przysłonę, aby kontrolować głębię ostrości, podczas gdy aparat wybiera pozostałe ustawienia ekspozycji. Używając niskiej liczby, takiej jak f/2.8, można rozmyć tło. Można też użyć szerokiego otworu przysłony, np. f/11, aby zachować ostrość większej części obrazu.

W większości aparatów w trybie priorytetu przysłony można regulować przysłonę, przesuwając tylne pokrętło znajdujące się w prawym górnym rogu aparatu — w razie wątpliwości należy sprawdzić instrukcję obsługi aparatu, ponieważ wszystkie aparaty różnią się nieco od siebie, niektóre mają na przykład pokrętło z przodu i z tyłu.

Przeczytaj też:Jak robić zdjęcia w ciemnych pomieszczeniach bez lampy?

Skoro aparat sam wybiera pozostałe ustawienia, to jak skorygować ekspozycję, jeśli światło jest zbyt jasne lub zbyt ciemne?

Kompensacja ekspozycji jest prostym sposobem, aby to zrobić. Sposób regulacji jest różny w każdym aparacie, ale często reguluje się ją za pomocą przycisku ze znakiem +/-. Użycie tego samego pokrętła podczas naciskania przycisku pozwala na regulację tego ustawienia, przy czym liczby dodatnie rozjaśniają zdjęcie, a liczby ujemne przyciemniają obraz.

Jak przysłona wpływa na efekt bokeh?

Innym kreatywnym efektem fotograficznym dużego otworu przysłony jest bokeh. Bokeh to po prostu nieostre, rozmyte tło obrazu. Jest on najbardziej efektywny, gdy masz bardzo płytką głębię ostrości i bogate tło.

Jak przysłona wpływa na twoje zdjęcia?

Na tym etapie artykułu powinieneś już wiedzieć, co to jest przysłona: otwór w obiektywie, który zwiększa się i zmniejsza w zależności od ustawień aparatu tzn. wartości f-stopni.

Ale co tak naprawdę robi przysłona? Jak wpływa na twoje zdjęcia? W kolejnych dwóch częściach omówię podstawowe efekty działania przysłony:

Ekspozycja.

Głębia ostrości.

Jak przysłona i ekspozycja są powiązane?

Jak już wspomnieliśmy we wstępie, przysłona wpływa na ekspozycję i odgrywa fundamentalną rolę w określaniu, wraz z ISO i czasem otwarcia migawki, optymalnej ekspozycji na zdjęciu.

Przy stałej wartości ISO i czasie otwarcia migawki, im szerszy otwór przysłony lub niższa wartość f, tym jaśniejsze będzie zdjęcie, a im węższy otwór przysłony wyższa wartość f, tym ciemniejsze będzie zdjęcie. Duże otwory przysłony nazywane są również szybkimi przysłonami, ponieważ pozwalają na skrócenie czasu naświetlania, a małe otwory przysłony nazywane są wolnymi przysłonami, ponieważ pozwalają na wydłużenie czasu otwarcia migawki.

Jak przysłona i ekspozycja są powiązane w fotografii?

To jest najważniejszy aspekt przysłony w fotografii. W zależności od tego, co chcesz uchwycić, są pewne sytuacje, w których nie powinieneś zmieniać ISO i czasu otwarcia migawki; przysłona będzie kluczem do właściwej ekspozycji.

Nikon D80 slow motion of shutter and aperture

Watch this video on YouTube

Jak przysłona i głębia ostrości są powiązane?

Jeśli chcemy zastosować bardzo płytką głębię ostrości, musimy otworzyć przysłonę i użyć niskiej liczby, na przykład f/2.8.

W przypadku portretów często widzimy piękne, rozmyte tła. Uzyskuje się je dzięki dużym otworom przysłony w celu uzyskania płytkiej głębi ostrości. Dlatego dobre obiektywy portretowe są często obiektywami typu prime nie mogą być zoomem z dużym otworem przysłony.

Jeśli kupisz standardowy aparat z obiektywem w zestawie, obiektywy te nie mają dużych otworów przysłony. Mają one standardowy zakres zoomu z mniejszymi otworami przysłony, aby obiektyw był mały, tani i nieobciążony zbytnio szkłem.

Z tymi obiektywami nie można uzyskać bardzo płytkiej głębi ostrości, po prostu dlatego, że nie można używać dużych otworów przysłony. W przypadku krajobrazów często ważne jest uzyskanie ostrości zarówno pierwszego planu, jak i tła, dlatego zazwyczaj korzystamy z mniejszych otworów przysłony, od około f/8 do f/14.

Przeczytaj też:Czym jest Tryb Manualny w aparacie?

Szybki tip na określenie głębi ostrości.

Oto niesamowity sposób na oszukanie zrozumienia głębi ostrości i przysłony. Jest to również świetny sposób na sprawdzenie dokładnie, jaka część zdjęcia będzie ostra, a jaka rozmyta, zanim je zrobisz.

Do tej porady potrzebujesz aparatu bezlusterkowego z funkcją nastawienia ostrości (focus peaking). Większość aparatów bezlusterkowych posiada tę funkcję i jest to naprawdę przydatny sposób na zrozumienie przysłony oraz tego, co dokładnie będzie ostre przy danej liczbie 'f’. Znajdź opcję „focus peaking” w menu swojego aparatu bezlusterkowego i włącz ją. Przełącz obiektyw swojego aparatu na ręczne ustawianie ostrości. Być może będziesz musiał to zrobić w menu aparatu, w sekcji tryby ostrości. Skieruj aparat na obiekt z czymś w tle i zacznij obracać tubusem … obiektywu, aby ustawić ostrość. Powinieneś zobaczyć kolorową linię pojawiającą się wokół obiektu, aby pokazać, że jest on w ostrości jest to peaking i będzie różnić się kolorem w zależności od aparatu, ale zazwyczaj jest czerwony lub żółty. Utrzymując wszystko inne na stałym poziomie, zacznij zmieniać przysłonę obiektywu. Zobaczysz, jak linie szczytowe zaczną przeskakiwać na zdjęciu, pokazując, na co jeszcze została ustawiona ostrość.

Korzystam z tej wskazówki, gdy fotografuję grupy ludzi, którzy nie stoją w idealnie prostopadłej linii do mnie. Zmieniam przysłonę tak długo, aż linie ostrości wskażą, że wszystkie twarze ludzi są ostre, ale nadal pozostaje trochę tła, które jest rozmyte, aby uzyskać ten fajny efekt płytkiej głębi ostrości.

Jak zmienić przysłonę w aparacie?

Teraz gdy wiesz już więcej o tym, czym jest przysłona, czas przyjrzeć się, jak możesz ją zmienić w swoim aparacie. W niektórych aparatach jest to łatwiejsze niż w innych. Jeśli używasz smartfona, przysłona może być stała, na przykład iPhone ma stałą przysłonę f/1,8. Jednak używając lustrzanki cyfrowej lub aparatu bezlusterkowego będziesz mieć kontrolę nad przysłoną. Zapoznaj się z różnymi sposobami zarządzania liczbami f poprzez ustawienia aparatu.

Tryb automatyczny.

W trybie w pełni automatycznym nie masz żadnej kontroli nad trójkątem ekspozycji. Aparat wybierze za ciebie przysłonę, a także ISO i czas otwarcia migawki. Będzie on zarządzał ilością światła i zapewni zrównoważoną ekspozycję. Niektóre aparaty posiadają tryby automatyczne dla portretu, makrofotografii i fotografii krajobrazowej.

Przysłona zostanie ustawiona w zależności od trybu. W trybie portretowym używana jest szeroka przysłona. Natomiast w trybie krajobrazowym aparat prawdopodobnie wybierze przysłony takie jak f/11 lub f/16 wąski/mały otwór przysłony. Tryby te będą się różnić w zależności od marki aparatu nikon, canon, sony i innych.

Tryby TV i AV.

Nie jesteś zadowolony z ekspozycji aparatu w trybie automatycznym, ale nadal chcesz zachować elastyczność? Tryby TV i AV są dla ciebie! Tryby te dają ci swobodę skupienia się bardziej na otoczeniu, a jednocześnie pozwalają zachować kontrolę. Ale jak to jest możliwe?

Te dwa tryby nazywane są priorytetem przysłony AV i priorytetem migawki TV. Zasadniczo możesz kontrolować ustawienia priorytetu w zależności od wybranego trybu. A resztę pozostawiamy technice.

Priorytet przysłony tryb AV.

W trybie priorytetu przysłony można ustawić przysłonę na określoną liczbę f. W międzyczasie aparat automatycznie kompensuje to ustawieniem czasu otwarcia migawki i ISO. Tryb ten jest przydatny, jeśli priorytetem jak w nazwie trybu jest przysłona. Załóżmy, że chcesz osiągnąć pewien efekt. W tym celu należy korzystać z mniejszych otworów przysłony (np. f/16 lub f22).

Jeśli wybierzesz tryb priorytetu przysłony i ustalisz wartość f stopni, nie będziesz musiał się martwić o zmieniające się warunki oświetleniowe. Uzyskasz taką samą ekspozycję za każdym razem, gdy zwolnisz spust migawki. Nadal jesteś w trybie pół-auto. Pamiętaj, że jeśli fotografujesz przy tak małym otworze przysłony, kompensacja czasu otwarcia migawki może być bardzo radykalna. Twój aparat może nawet ustawić czas otwarcia migawki zbliżony do całej sekundy lub dłuższy.

Zależy to od ilości światła, jaką dysponujesz. Podsumowując, priorytet przysłony jest dobrym wyborem, gdy masz dużo światła. W ten sposób nie musisz się martwić o to, jak aparat zmieni dla ciebie czas otwarcia migawki. Priorytet przysłony jest zwykle używany, gdy jest dużo światła. Przykładem może być jasne, dzienne fotografowanie krajobrazów.

Priorytet migawki tryb TV.

Priorytet migawki działa tak samo jak tryb AV. Jednak, zamiast określać podstawową przysłonę, można ustalić czas otwarcia migawki. Teraz ISO i przysłona będą regulowane automatycznie. Dobrym przykładem zastosowania trybu tv są wydarzenia sportowe, w których występuje duży ruch.

Głównym celem podczas fotografowania takich wydarzeń jest zazwyczaj uchwycenie ruchu na zdjęciu. Teraz może to być bardzo trudne. Wystarczy pomyśleć o meczu piłki nożnej. Gracze nieustannie biegają, poruszają się bardzo szybko i cały czas zmieniają kierunek. W tym przypadku można wybrać odpowiedni czas otwarcia migawki, aby zamrozić ich akcję i pozwolić aparatowi zrobić resztę za ciebie.

Tryb manualny.

W trybie manualnym masz całkowitą kontrolę nad wszystkimi ustawieniami trójkąta ekspozycji, co pozwala na uzyskanie odpowiedniej ilości światła dla danego zdjęcia. W tym trybie masz kontrolę nad trzema elementami sterującymi trójkąta ekspozycji. Ustawienia te to ISO, czas otwarcia migawki i oczywiście przysłona. Te z kolei wpływają na wartość ekspozycji zdjęcia.

Zaletą tego rozwiązania jest to, że będziesz w stanie ustawić aparat tak, aby uzyskać dokładnie taki rodzaj ekspozycji, jaki chcesz. Wadą jest to, że zanim się do tego przyzwyczaisz, potrzeba trochę więcej czasu, aby dostosować wszystkie trzy ustawienia w celu uzyskania pożądanego poziomu jasności na zdjęciu. Nauczenie się korzystania z trybu manualnego nie jest takie trudne, a daje większą swobodę twórczą jako fotograf.

Najlepszy obiektyw dla najlepszej przysłony?

Teraz gdy już wiesz czym jest przysłona, czas porozmawiać o sprzęcie. Istnieje wiele różnych typów obiektywów do aparatów fotograficznych, a główny wybór to obiektyw zmiennoogniskowy i obiektyw typu prime. To rozróżnienie jest ważne ze względu na to, co one oznaczają dla twojej przysłony.

Obiektywy typu prime.

Obiektywy typu prime mają stałą ogniskową i są znane z szerszego otworu przysłony. Dzięki stałej ogniskowej można użyć większego kawałka szkła, a obiektyw nadal będzie stosunkowo lekki. Przyjrzyjmy się kilku popularnym obiektywom stałoogniskowym, na które możesz się zdecydować. Maksymalny otwór przysłony w przypadku obiektywu typu prime może wynosić f/0,95, ale takie obiektywy są rzadkie i bardzo drogie.

35 mm — obiektyw szerokokątny dla pełnej klatki i ogniskowa średniego zakresu dla matrycy typu crop. Większość producentów oferuje obiektywy 35 mm f/1,4 lub f/1,8, które są dobrym rozwiązaniem.

50 mm — ten obiektyw jest ulubionym wśród wielu fotografów. Najbardziej przystępny cenowo ma przysłonę f/1,8, ale istnieją warianty, które mają przysłony takie jak f/1,4, f/1,2 lub nawet niższe.

85 mm — świetny obiektyw portretowy, zazwyczaj z szeroką przysłoną f/1,4, którą można rozmyć tło.

135 mm — teleobiektyw z końca skali, ale wciąż świetny obiektyw do zdjęć ulicznych lub portretowych. Obiektywy o tej ogniskowej mogą mieć szeroki/duży otwór przysłony f/2.

Obiektywy zmiennoogniskowe.

Obiektywy zmiennoogniskowe oferują różne długości ogniskowej przy użyciu tego samego obiektywu. Jest to świetne rozwiązanie, ale jest też pewien minus. Najszerszy otwór przysłony dla tego typu obiektywu jest węższy niż w przypadku obiektywu typu prime, więc w tym obszarze trzeba pójść na kompromis. Na tańszym końcu tego segmentu rynku znajdziesz obiektywy zmiennoogniskowe z maksymalnym otworem przysłony f/4-f/5,6.

Tego typu obiektywy są czasami przydatne tylko w ciągu dnia, przy wysokim ISO lub przy słabym oświetleniu ze statywem. Czy jesteś skłonny wydać więcej pieniędzy? Jeśli tak, możesz kupić obiektyw zmiennoogniskowy z szerokim/dużym otworem przysłony f/2,8 lub, w ograniczonej liczbie przypadków, f/2. W rzeczywistości niektórzy fotografowie wybierają trylogię obiektywów f/2,8, czyli obiektywy 16-35 mm, 28-70 mm i 70-200 mm. Te trzy obiektywy mają łączny zakres zoomu od 16 mm do 200 mm.

Jakie są zastosowania różnych przysłon?

Należy pamiętać, że nie ma żadnych reguł, jeśli chodzi o wybór przysłony. Zależy to w dużej mierze od tego, czy chcemy uzyskać efekt artystyczny, czy też precyzyjnie balansować światło w danej scenie.

Aby jak najlepiej podejmować decyzje, warto mieć dobrą znajomość tradycyjnych zastosowań poszczególnych przysłon wymienionych poniżej.

F/1,4 – ta wartość jest idealna w przypadku słabego oświetlenia. Zapewnia również płytką głębię ostrości. Najlepiej stosować ją w przypadku płytkich obiektów lub w celu uzyskania efektu bokeh.

F/2 – ten zakres ma takie same zastosowania, ale obiektyw f/2 można kupić za jedną trzecią ceny obiektywu f/1,4.

F/2,8 – nadal dobrze sprawdza się przy słabym oświetleniu, ale umożliwia uzyskanie większej wyrazistości rysów twarzy dzięki większej głębi ostrości. W przypadku dobrych obiektywów zmiennoogniskowych jest to zwykle najszerszy otwór przysłony.

F/4 – autofokus może być niestabilny. Jest to bezpieczne ustawienie przysłony, którego warto używać w fotografii portretowej, aby uzyskać ładne i bardziej szczegółowe portrety. Przy szerszych przysłonach istnieje ryzyko, że twarz straci ostrość.

F/5,6 – dobry do zdjęć jednej lub dwóch osób, ale niezbyt dobry w słabych warunkach oświetleniowych. W takim przypadku należy skorzystać z lampy błyskowej, jeśli taką posiadamy.

F/8 – opcja ta jest dobra dla dużych grup, ponieważ gwarantuje, że wszyscy pozostaną w centrum uwagi.

F/11 – najczęściej to właśnie tutaj obiektyw będzie najostrzejszy. Dobra początkowa przysłona do fotografowania krajobrazów, a także portretów o dużej szczegółowości.

F/16 – fotografowanie w pełnym słońcu wymaga niewielkiego otworu przysłony, dlatego jest to dobry punkt odniesienia dla takich warunków.

F/22 – najlepszy dla fotografii krajobrazowej, w której chcemy uzyskać wyraźne szczegóły zarówno na fotografowanym obiekcie, jak i w tle.

Jak już wspomniałem, są to tylko wytyczne. Tylko od ciebie zależy, jak wykorzystasz tę wiedzę w swojej fotografii. Teraz gdy wiesz już dokładnie, jak ustawienie przysłony zmieni zdjęcie, możesz sam eksperymentować i dobrze się przy tym bawić!

Widzenie w głębi ostrości: proste zrozumienie przysłony

Fotografię można po prostu zdefiniować jako: malowanie światłem.

Kiedy malujesz światłem, tworzysz historię w ułamku sekundy. O to właśnie chodzi w fotografii. Technicznie rzecz biorąc, twój aparat mierzy światło w scenie i mówisz mu, ile tego światła chcesz użyć, aby stworzyć odpowiednio naświetlony obraz. To staje się twoją historią.

Istnieją trzy główne ustawienia używane do kontrolowania tego światła; Czas otwarcia migawki, ISO i mój ulubiony, przysłona. Każde z tych ustawień ma swój indywidualny sposób pomiaru światła. Kiedy wszystkie trzy są prawidłowo zbalansowane, tworzysz odpowiednią ekspozycję.

Chociaż każde z tych trzech ustawień mierzy światło, mają one również unikalne cechy, które tworzą artystyczne właściwości na twoich zdjęciach. Rozumiejąc je, masz kontrolę nad całą historią, którą chcesz opowiedzieć.

Czas otwarcia migawki rejestruje ruch lub zatrzymuje go. ISO pomaga kontrolować czułość aparatu na światło zastane w scenie. Wreszcie przysłona tworzy głębię ostrości. Stąd pochodzi prawdziwa historia; to dzięki przysłonie kontrolujesz, co jest ostre, a co jest nieostre.

Jako fotograf, jak decydujesz, na czym chcesz, aby Twój widz się skupił? Jak tworzysz historię? Na tym właśnie polega apertura i dlatego ją uwielbiam.

GDZIE SIĘ JEST I CO ROBI?

Przysłona znajduje się w obiektywie, a nie w korpusie aparatu. Otwór soczewki rozszerza się i kurczy, aby kontrolować światło. Wybierając określony rozmiar przysłony, mówisz obiektywowi, ile światła chcesz trafić i zarejestrować czujnik.

Jest to bardzo podobne do tego, jak działa ludzkie oko. Twoje źrenice rozszerzają się i kurczą w zależności od światła dostępnego w scenie. Tak jak wtedy, gdy po raz pierwszy wchodzisz do ciemnego kina. Na początku nie możesz widzieć, potem twoje oczy się dostosowują. Twoje źrenice rozszerzają się, pozwalając Twoim oczom widzieć jak najwięcej światła w ciemnym pokoju.

Ponownie, kiedy wychodzisz na zewnątrz w słoneczny dzień, na początku jest zbyt jasno, aby to zobaczyć. Twoje źrenice dostosowują się, zwężając się, wpuszczając mniej światła. Twoja przysłona obiektywu działa w ten sam sposób. Zmiana ustawień przysłony przypomina rozszerzanie lub kurczenie źrenic.

Rozmiar apertury obiektywu mierzy się w tym, co nazywamy stopniami przysłony (stopniami ułamkowymi). Podobnie jak w przypadku wszystkich ustawień aparatu, istnieje ogólny zakres.

Liczby niekoniecznie są ważne do zapamiętania. Ważne jest, aby zobaczyć zakres w ustawieniach. Oto sztuczka; im mniejsza liczba przysłony (np. f / 1.8), tym większy otwór przysłony. Oznacza to, że przez soczewkę wpadnie jednocześnie więcej światła i odwrotnie. Im większa liczba przysłony (np. F / 22), tym mniejszy otwór przysłony i mniej światła dociera do obiektywu.

Potraktuj te stopnie przysłony jako ułamki. Po prostu zamień F na numer jeden. 1/4 ciasta to znacznie więcej niż 1/16 ciasta.

Krótka uwaga: nie wszystkie obiektywy są zbudowane tak samo. Różne soczewki mają różne przysłony. Niektóre soczewki mają szerszy zakres, a inne mniej. Standardowy obiektyw będzie miał zakres od F3,5 do F22. Soczewki specjalne osiągają nawet F1,2 lub więcej. Zobacz: Co oznaczają liczby na obiektywie, aby uzyskać więcej informacji na ten temat.

WIDZENIE W GŁĘBOKOŚCI POLA

Tutaj robi się fajnie. Podczas pomiaru światła, gdy soczewka rozszerza się i kurczy, mierzy również głębię ostrości. Ponownie, twoje oczy robią to samo!

Kiedy patrzysz na ekran, aby to przeczytać, te słowa są w większości skupione na twoich oczach. W urządzeniach peryferyjnych możesz zobaczyć inne rzeczy, ale nie są one ostre.

Zwróć uwagę, że twoje ręce na klawiaturze są na pierwszym planie, a być może półka na książki jest w tle. Możesz je zobaczyć, ale nie są one ostre. Widzisz w głębi ostrości.

Świetne zdjęcie właśnie to robi. Przechwytuje pierwszy plan, środek i tło. Ustawiając przysłonę, kontrolujesz, który z tych obszarów jest ostry. Wszystko opiera się na twoim zamiarze, twojej historii.

DEFINIOWANIE GŁĘBOKOŚCI POLA

Skupiając się na ognisku aparatu (tym małym kwadraciku na środku wizjera), skupiasz się na określonej części sceny. Ten punkt staje się najostrzejszą częścią obrazu. Przed tym punktem ostrości znajduje się obszar, a także obszar za nim. Odległość od przodu do tyłu, przy której można ustawić ostrość, jest określana jako głębia ostrości. Ty decydujesz, co jest akceptowalne, wybierając konkretny rozmiar przysłony.

To opowieść o małpie na klifie. Krzewy na pierwszym planie i świątynia na klifie w tle są nieostre. Są poza głębią ostrości. To kieruje twoją uwagę na centralny punkt; małpa pośrodku (gra słów nie przeznaczona).

Pamiętaj, że im niższa liczba przysłony, tym większy otwór, tym więcej światła przechodzi przez obiektyw. Oznacza to, że mniej ostrej sceny jest ostry, a głębia ostrości jest niewielka. Jest też odwrotnie. Im większa liczba przysłony, tym mniejszy otwór, tym mniej światła przechodzi przez obiektyw. W tym przypadku większa część sceny jest ostra, a głębia ostrości jest większa.

Mówiąc najprościej, im większa liczba przysłony, tym większa będzie ostrość. Im mniejsza liczba przysłony, tym gorsza ostrość.

BARDZIEJ GŁĘBOKIE SPOJRZENIE NA GŁĘBOKOŚĆ POLA

Kiedy blokujesz ognisko aparatu w określonym miejscu, tworzy ono płaszczyznę ogniskową. Wszystko, co znajduje się w tej samej odległości od obiektywu, znajduje się w tej samej płaszczyźnie ogniskowej i będzie ostre.

Przy małej głębi ostrości (mała liczba) płaszczyzna ogniskowania jest bardzo cienka. Wraz ze wzrostem głębi ostrości (duża liczba) płaszczyzna ogniskowa staje się głębsza.

Oto ta sama scena sfotografowana z różnymi ustawieniami przysłony. Zwróć uwagę, że głębia ostrości zmienia to, jak duża część obrazu jest ostra.

Przy f / 2.2 tylko okulary przeciwsłoneczne są ostre. Na f / 5.6 również czapka jest ostra. Używając f / 8.0, możesz zacząć dostrzegać drzewa w tle. Wreszcie przy f / 22 wszystko na zdjęciu jest ostre.

Który opowiada najlepszą historię? Ty jako fotograf musisz zdecydować.

PRAKTYCZNE WSKAZÓWKI I WSKAZÓWKI

Teraz, gdy znasz już podstawy, pora na zabawę! Oto kilka świetnych wskazówek, jak rozpocząć praktykę.

Ustaw aparat na tryb priorytetu przysłony. Będziesz mieć pełną kontrolę nad przysłoną, bez martwienia się o odpowiednią ekspozycję. W ten sposób możesz po prostu skupić się na głębi ostrości. To świetny sposób, aby w pełni zrozumieć, co robi twój obiektyw, gdy zmieniasz ustawienia przysłony.

Wybierz temat lub scenę i trzymaj się tego. Sfotografuj swoją scenę pod różnymi kątami. Wybierz różne części sceny, aby skupić się na pełnym zakresie ustawień przysłony.

Skorzystaj z tych wskazówek, aby uchwycić głębię ostrości w różnych scenariuszach:

Podczas fotografowania pojedynczych obiektów, np. Portretu dziecka, najlepiej jest używać niższego stopnia przysłony, np. F / 1,2-f / 2,8. Tworzenie płytszej głębi ostrości zwraca uwagę na twarz fotografowanej osoby, co jest zawsze najważniejsze w portrecie.

Fotografując niewielką grupę osób (2-5), wybierz przysłonę f / 4-f / 8. To, będąc nieco głębszą głębią ostrości, gwarantuje, że wszyscy w grupie będą w centrum uwagi.

Za każdym razem, gdy masz szeroko otwartą scenę, na przykład krajobraz, i chcesz, aby cały ten krajobraz był ostry, wybierz ustawienie powyżej f / 10.

To tylko wskazówki. Fotografia jest formą sztuki. Bądź kreatywny i pamiętaj, że chodzi o opowiadanie historii.

Jaką historię chcesz opowiedzieć? Udostępnij tutaj swoje zdjęcia i pokaż, jak wykorzystałeś głębię ostrości do stworzenia świetnej historii.

Podstawy fotografii, który każdy nauczyciel powinien znać

Wielu z nas nie pamięta już czarno-białych telewizorów. Dla niektórych czasy bez internetu brzmią niczym opowieści o jaskiniowcach. Od kilkudziesięciu lat żyjemy w kulturze obrazkowej. Warto więc nauczyć się komunikować przy użyciu tego języka. Z pomocą przychodzi nam, jak zwykle, technologia.

Powszechność aparatów cyfrowych, szczególnie tych w smartfonach sprawiła, że praktycznie każdy z nas ma dziś w kieszeni sprzęt fotograficzny o ogromnych możliwościach. Zdecydowanie ważniejsza od sprzętu jest jednak wiedza jak go używać, żeby wykorzystać w pełni jego możliwości.

Ekspozycja, czyli butelka wody i 3 kubeczki

Ekspozycją nazywamy ilość światła padającego na materiał światłoczuły, która konieczna jest do wykonania prawidłowo naświetlonego zdjęcia. Uzyskuje się ją poprzez ustalenie wartości przysłony i czasu naświetlania w stosunku do wybranej czułości filmu lub matrycy cyfrowej.

Przysłona + Czas naświetlania + ISO = Ekspozycja

W przypadku ekspozycji możemy posłużyć się prostym porównaniem.

Wyobraźmy sobie, że poprawna ekspozycja w danej scenie, to woda w butelce. Nalewamy ją do 3 kubków.

Pierwszy z nich to przysłona, drugi czas naświetlania, a trzeci nazwijmy ISO.

Wodę możemy teraz przelewać między kubkami — np. z kubka ISO do kubka przysłona itd. Wody jest cały czas tyle samo — akt przelewania jej cudownie nie pomnaża. Możemy zatem uzyskać odpowiednią ekspozycję zdjęcia stosując różne ustawienia poszczególnych zmiennych

Trójkąt ekspozycji

Mamy więc trzy zmienne — przysłonę, czas naświetlania i ISO. Każda z nich wpływa, poza ekspozycja, na finalny efekt na fotografii. Dobrze obrazuje to tzw. trójkąt ekspozycji.

Zmiana przysłony wpływa na głębię ostrości, a więc na to (bardzo upraszczając), czy na zdjęciu będziemy mieli ostre, czy rozmazane tło za fotografowaną osobą.

Czas naświetlania to czas, w którym migawka, czyli „roleta” znajdująca się przed matrycą cyfrową, jest otwarta. Jeśli wykonamy zdjęcie z krótkim czasem naświetlania (np. 1/250 sekundy), to ruch na zdjęciu będzie zamrożony. Fotografując ruchliwą ulicę — na zdjęciu uzyskamy efekt, jak gdyby samochody się nie poruszały. Jeśli natomiast ustawimy dłuższy czas naświetlania — samochody będą rozmazane.

ISO natomiast wpływa na ilość szumu na zdjęciu. Jeśli ustawimy wysokie ISO (czyli wysoką czułość matrycy) – zauważymy, szczególnie w ciemnych fragmentach zdjęcia, drobne „mrówki”, artefakty czy inne niepożądane elementy. Jeśli natomiast ustawimy ISO na 100 – ten sam fragment kadru będzie jednolity, bez zbędnych „szumów”.

Jeśli ustawimy wartość przysłony np. na f/2 – wtedy jej otwór będzie duży. Na matrycę wpadnie dużo światła. Jeśli ustawimy przysłonę na f/16 – jej otwór będzie znacznie mniejszy i co za tym idzie — światła w tym samym czasie wpadnie mniej.

Jeśli ustawimy krótki czas naświetlania — światła wpadnie mało, jeśli czas będzie dłuższy — światła wpadnie więcej.

Zmieniając ISO na 100, zwiększamy ilość światła, jakiej matryca potrzebuje do poprawnego zarejestrowania zdjęcia. Zwiększając jego wartość do np. 3200 – znacznie skracamy czas potrzebny do prawidłowego zarejestrowania obrazu.

Cała sztuka polega na tym, aby te trzy elementy dobrać tak, aby uzyskać pożądany efekt.

Co nam mówi światłomierz

Jeśli wskaźnik ustawiony jest na minusie — np. na -1, oznacza to, że światła wpada za mało, a zdjęcie będzie niedoświetlone (za ciemne). Jeśli wskazuje cyfrę dodatnią np. +1 – światłą jest za dużo, zdjęcie będzie prześwietlone (za jasne). Jeśli natomiast ustawi się na środku lub wskaże 0 – nasze ustawienia są optymalne i zdjęcie będzie poprawnie naświetlone.

Aparaty fotograficzne mierzą światło w różny sposób i czasami mogą się mylić. Warto więc kontrolować na bieżąco efekty na naszych fotografiach.

Przysłona, czyli kilka słów o głębi ostrości

Przysłona to po prostu „dziura” w obiektywie — otwór, którego wielkością możemy manipulować.

Wykonując fotografię, ustawiamy ostrość (ręcznie lub automatycznie za pomocą autofokusa) na konkretny punkt — np. na oczy modela. W zależności od tego, jaką ustawimy przysłonę, ta ostrość „obejmie” np. tylko kilka centymetrów przed i za tym punktem, lub nawet kilkaset metrów.

W przypadku, kiedy ustawimy niską wartość przysłony (np. f/2) a więc duży otwór przysłony – głębia ostrości będzie mała. Wykonując portret, z taką przysłoną wiemy, że tło za naszym modelem lub elementy znajdujące się przed nim, będą rozmyte, nieostre. Jeśli w tych samych warunkach wykonamy zdjęcie z wysoką wartością przysłony (np. f/16), a więc małym otworem przysłony – głębia ostrości będzie duża. Zarówno tło, jak i elementy znajdujące się przed modelem będą znacznie wyraźniejsze.

Tryby półautomatyczne, czyli jak ułatwić sobie życie

Nie zawsze chcemy wszystkie ustawienia wprowadzać ręcznie. Większość zaawansowanych aparatów ma wbudowane tryby sportowy, portretowy czy nocny, które symbolizują odpowiednie ikony. Są to tryby automatyczne – wystarczy je wybrać i nie musimy ustawiać nic więcej. Podobnie w przypadku wyboru „P” lub „Auto” – to również w pełni automatyczne tryby.

Poza nimi, do wyboru mamy również tryby M, Av i Tv (lub, w zależności od producenta odpowiednio M, S i T). M to tryb w pełni manualny – czyli pozwalający nam ustawić ręcznie przysłonę, czas naświetlania oraz ISO. Tryby Av i Tv to tryby półautomatyczne. Na czym polega różnica?

A lub Av to tryb preselekcji przysłony. To my sami dobieramy ISO oraz odpowiednią przysłonę a aparat dostosowuje do naszego wyboru czas naświetlania w taki sposób, aby ekspozycja była prawidłowa.

S lub Tv to tryb preselekcji czasu naświetlania. Podobnie jak w poprzednim przypadku dobieramy ISO, jednak tym razem decydujemy o czasie naświetlania, a aparat dostosowuje do naszego wyboru wartość przysłony.

Dzięki trybom półautomatycznym nadal mamy wpływ na efekt końcowy na zdjęciu, ale nie musimy wszystkiego ustawiać ręcznie, co przyspiesza fotografowanie. Jest to szczególnie istotne np. podczas realizacji fotoreportaży, gdzie czasami ułamek sekundy potrafi zdecydować o tym, czy zdjęcie będzie świetne, czy jedynie przeciętne.

Kadr jego kompozycja

Kadr to wycinek rzeczywistości, który widzimy w wizjerze aparatu lub na jego ekranie LCD. Wszystko co na nim widzimy, zostanie utrwalone na zdjęciu. To, co znajduje się w kadrze –elementy takie jak chmury, drzewa, fotografowana postać, ich umiejscowienie i zależności między nimi – to kompozycja kadru. Od tego, w jaki sposób zaaranżujemy przestrzeń w naszym kadrze, zależy odbiór wykonanej przez nas fotografii.

Skąd więc mamy wiedzieć jak komponować kadr? Po jakimś czasie zaczynamy „czuć” czy kadr jest dobry, czy zły. Zanim jednak nasza intuicja i postrzeganie wykształcą się na tym poziomie – warto poznać podstawowe zasady kompozycji kadru.

Trójpodział

Wystarczy zajrzeć do albumu rodzinnego ze zdjęciami z wakacyjnych wyjazdów, a przekonamy się, że wykonując fotografię na tle jakiegoś pięknego widoku – najczęściej ustawiamy modela na środku zdjęcia, a horyzont – w połowie kadru. Nie jest to jednak zgodne z zasadami kompozycji.

Jedną z najbardziej znanych i łatwych do zapamiętania zasad jest tzw. trójpodział.

Jeśli podzielimy kadr na równe części dwoma liniami pionowymi i poziomymi, to powstaną 4 punkty przecięcia tych linii. Nazywamy je mocnymi punktami przekazu. To właśnie w nich powinny znaleźć się elementy ważne dla naszej fotografii. Jeśli jest to np. zdjęcie prezentujące widok – to horyzont powinien przechodzić przez 2 górne lub 2 dolne punkty. Jeśli wykonujemy portret – to twarz fotografowanej osoby powinna znaleźć się w jednym z punktów. Są to oczywiście bardzo ogólne zasady – nie trzeba chodzić z linijką i sprawdzać, czy punkt idealnie pokrywa się np. z oczami modelki.

Co ciekawe – nie wszystkie punkty mocnego przekazu są tak samo… mocne. Z badań opartych na śledzenie ruchu gałek ocznych i koncentracji uwagi wynika, że to punkt z góry po lewej stronie jest najczęściej pierwszym, na który spogląda odbiorca.

Fotografowanie w trudnych warunkach

Nasze oko postrzega świat nieco inaczej niż matryca aparatu. Żeby dobrze widzieć, potrzebujemy niewiele światła. Aparat fotograficzny – wręcz przeciwnie. Często więc, wykonując zdjęcia np. wieczorem czy przy sztucznym, domowym świetle, mamy problem z wykonaniem wyraźnego, ostrego zdjęcia. Jak temu zaradzić?

Możemy zwiększyć wartość ISO. Matryca stanie się wtedy, bardziej czuła na światło, a więc będzie potrzebowała go mniej do zapisania odpowiednio naświetlonej fotografii. Możemy również maksymalnie otworzyć przysłonę. Dzięki temu, że otwór przysłony będzie większy – więcej światła wpadnie na matrycę. Co jednak, jeśli oba te sposoby zawiodą i będziemy mieli nadal za długi czas naświetlania? Musimy wtedy w jakiś sposób ustabilizować aparat. Możemy zastosować statyw fotograficzny lub, jeśli wykonujemy zdjęcie “z ręki”, zapewnić sobie dodatkowe punkty oparcia. Możemy oprzeć się np. o ścianę czy drzewo, a jeśli nie mamy takiej możliwości, podeprzeć łokcie o własny tułów. W ten sposób również nieco ustabilizujemy aparat. Jeszcze inny sposób, wymagający jednak nieco więcej wprawy i sprzętu, to doświetlanie sceny światłem sztucznym, np. lampami błyskowymi.

Symulator aparatu fotograficznego

Jeśli nie dysponujemy własnym sprzętem, a chcemy przekonać się, jak różne ustawienia wpływają na fotografie, możemy skorzystać z jednego z dostępnych online symulatorów aparatu fotograficznego To świetny sposób, aby na zasadzie eksperymentów, zrozumieć działanie aparatu fotograficznego.

Podsumowanie

Fotografowanie to bardzo przydatna umiejętność w życiu zawodowym i prywatnym. Warto poznać podstawowe zasady, żeby wykonywać poprawne zdjęcia. Co jednak ważniejsze – znając te zasady, możemy je świadomie łamać. Właśnie wtedy zaczyna się prawdziwa zabawa.